زمستان یا «شتاء» نزد حکمای پیشین، زمانی است که مردم به سبب سردی هوا محتاج به پوشش بیشتر و خزیدن در خانه‌های گرم بدون تهویه زیاد هستند و حیوانات صحرایی و کوهی در غارها و شکاف‌های کوه پنهان گشته و بسیاری از انواع حشرات از بین می‌روند و.... دربرج‌های زمستانی، شب به‌تدریج کوتاه شده و روز طولانی می‌گردد وهوا بسیار سرد می‌شود تا به نقطه‌ای می‌رسد که باز شب و روز باهم مساوی گردند و هوا به اعتدال می‌آید.
مزاج فصل زمستان
مزاج این فصل، سرد و تر است به دلیل اینکه آفتاب به‌صورت مایل به زمین می‌تابد و ریزش باران و برف در این فصل موجب تری و رطوبت هوامی‌گردد. این فصل برای صاحبان مزاج صفرا مناسب‌تر است ولی برای صاحبان مزاج بلغمی و افراد مسن و پیر به هیچ وجه مناسب نیست و به ایشان آزار می‌رساند اما افراد میانسال از این فصل بهره می‌گیرند.
تأثیر فصل زمستان بر بدن انسان
در هر سه نظام طب ایرانی، طب هندی و طب چینی این باور وجود داردکه به‌طور کلی در فصل زمستان، سموم و مواد زاید، بیشتر از دیگرفصول سال در بدن انباشته می‌شوند.
اثرات این فصل بر بدن انسان شامل موارد زیر است:
• به سبب سردی هوا و بسته شدن منافذ پوستی در سر و بدن، حرارت میل به باطن پیدا می‌کند و حرارت غریزی بیشتر گردیده و قوه بدن در این فصل افزایش می‌یابد.
• به سبب استیلای برودت بر بدن، اخلاط در بدن غلیظ و ساکن می‌شوند.
• به سبب کمی حرکات تحلیل‌برنده رطوبات و زیادی خواب، مواد زاید در بدن افزایش می‌یابند.
• در صورت مصرف غذاهای غلیظ و سرد و مرطوب در زمستان، بخارات غلیظ ناشی از آنها به سوی سر بالا رفته، تبدیل به رطوبت گردیده و به‌طور معمول از مجرای بینی نزول می‌نمایند.
مزاج فصل زمستان
مزاج این فصل، سرد و تر است به دلیل اینکه آفتاب به‌صورت مایل به زمین می‌تابد و ریزش باران و برف در این فصل موجب تری و رطوبت هوامی‌گردد. این فصل برای صاحبان مزاج صفرا مناسب‌تر است ولی برای صاحبان مزاج بلغمی و افراد مسن و پیر به هیچ وجه مناسب نیست و به ایشان آزار می‌رساند اما افراد میانسال از این فصل بهره می‌گیرند.
تأثیر فصل زمستان بر بدن انسان
در هر سه نظام طب ایرانی، طب هندی و طب چینی این باور وجود داردکه به‌طور کلی در فصل زمستان، سموم و مواد زاید، بیشتر از دیگرفصول سال در بدن انباشته می‌شوند.
اثرات این فصل بر بدن انسان شامل موارد زیر است:
• به سبب سردی هوا و بسته شدن منافذ پوستی در سر و بدن، حرارت میل به باطن پیدا می‌کند و حرارت غریزی بیشتر گردیده و قوه بدن در این فصل افزایش می‌یابد.
• به سبب استیلای برودت بر بدن، اخلاط در بدن غلیظ و ساکن می‌شوند.
• به سبب کمی حرکات تحلیل‌برنده رطوبات و زیادی خواب، مواد زاید در بدن افزایش می‌یابند.
• در صورت مصرف غذاهای غلیظ و سرد و مرطوب در زمستان، بخارات غلیظ ناشی از آنها به سوی سر بالا رفته، تبدیل به رطوبت گردیده و به‌طور معمول از مجرای بینی نزول می‌نمایند.
• زیاد شدن صعود این بخارات غلیظ موجب می‌گردد تا کمی از این رطوبات نیز از طریق مجرای دهان دفع گردند و اگر اعضای قفسه سینه یا هر عضو دیگری ضعیف باشند، این رطوبات به سوی آنها ریخته و سرفه و سینه‌درد و پهلودرد و انواع ذات‌الجنب و ذات‌الریه و سل و... را به‌وجود می‌آورند. همچنین رَمَد (عفونت) در چشم، و خُنّاق در حلق و بیماری‌های عصبی و سردرد مزمن نیز پدید می‌آیند که ممکن است به سکته و صرع هم بکشد.
ادامه دارد ....
ا.ابن علی
ا.ابن علی
