دوران نوجوانی و جوانی بهترین دوران سازندگی و خودسازی است زیرا در این سنین شخصیت انسان هنوز شکل ثابتی نگرفته و صفات زشت در زمینه روحی آنان رسوخ کامل پیدا نکرده است، پس می­توان با تلاش کمتر ریشه هرزه گیاهان اخلاقی را از کشتزار دل برکند و صفحه دل را از پلیدی پاک کرد.  دوران جوانى از حساس­ترین و پرمخاطره‌­ترین دوران زندگى است. جوان با همه توانایی­ها، به خاطر حسّاسیّت مقطع سنّى، مشکلات، کمبودها و واقعیّات انکارناپذیر دارد. عدم درک جوان و بى‏‌توجّهى به واقعیّات طبیعى‏‌اش چه بسا، به جاى تربیّت، سبب گمراهى‏ جوان مى‏شود. بدین جهت، باید متولّیان امر تربیت، در برخورد با جوان بیشتر دقّت نمایند. دوران جوانی، زمان گشوده شدن افقهای جدید، ایده‌آل‌ها و آرمانهای متنوع است. مقارن با این ویژگیها، مشکلات و دشواریهای نوین نیز از راه می‌رسد. جوانان، کانون شور و هیجان و سرمایه آینده یک ملّت­ اند که در برنامه‌­ریزی‌ها و سیاست‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی به توجه ویژه‌ای نیاز دارند. با نیم نگاهی به شرایط زیستی ـ غریزی، ذهنی، روانی، عاطفی، اخلاقی و دگرگونی‌های دوران جوانی، به ضرورت در پیش گرفتن شیوه صحیح برخورد با جوانان به خوبی پی می­بریم. دوره جوانی به دلیل ویژگی­هایی که دارد به عنوان یکی از دوران­‌های مهم زندگی فرد به شمار می‌رود. شرایط و موقعیت­هایی که فرد در این دوران تجدید می‌کند نقش مهمی‌در مراحل بعدی زندگی او خواهد داشت. این مرحله سنی مورد توجه صاحب نظران و روانشناسان و متخصصان اجتماعی است. پیامبر اکرم(ص) توصیه فرموده‏‌اند: «بر شما باد به جوانان که قلب آنان رقیق‏تر و آمده پذیرش خیر است. وقتى خداوند مرا براى انذار و بشارت مردم مبعوث کرد سالخورده‏‌ها با من مخالفت کردند؛ اما جوانان با من پیمان بستند.» (محجه البیضاء، جلد 3) این روایت، به ارزش و منزلت کودک و نوجوان در نظام الهی اشاره دارد و پدر و مادر را شکل دهنده رفتارهای اجتماعی و فردی آنان می‎داند. شخصیت مطلوب، شخصیتی متعادل و متعالی و هماهنگ با تمام ابعاد وجودی نوجوان است. پدر و مادر برای تربیت و رشد شخصیت فرزندان، باید عدالت را در میان فرزندان رعایت نمایند؛ حتی در کوچک‌ترین امر تربیتی، مثل بوسیدن فرزندان، باید ظرافت خاص وجود داشته باشد تا به رشد شخصیت آنان لطمه‌ای وارد نشود. استفاده از دوران جوانی و سعی و کوشش در راه بهره برداری از آن، شرط اساسی کامیابی و موفقیت آدمی است. دوران جوانی یکی از پر ارج­ترین فرصت­های ثمر بخش در طول زندگانی بشر است. (جوان از نظر عقل و احساسات، جلد 1، ص69)یاحسین